Adakların İfasında Gecikme ve Tembellik: Dinen Sorumluluk Nedir?
Adak (nezr), kişinin Allah rızası için, farz olmayan bir ibadeti kendi üzerine vacip kılmasıdır. Bu nedenle adak, adandığı anda ciddiyet gerektiren bir ibadet sorumluluğuna dönüşür. Ancak birçok kişi adağını yerine getirmeyi geciktirir, ihmal eder veya tembellik ederek erteler. Peki bu durumun İslam'a göre hükmü nedir? Geciken adak günah mıdır? Tembellik nedeniyle adak ertelemek dinen sorumluluk doğurur mu?
Bu makalede İslam hukukuna göre adakların geciktirilmesi, tembellik nedeniyle ertelenmesi ve doğru uygulama ayrıntılı şekilde açıklanmaktadır.

Adakların İfasında Gecikme Ne Anlama Gelir?
Adak, Allah'a verilen bir sözdür. Bu yüzden adağın geciktirilmesi, kişinin üzerine aldığı bir ibadeti vaktinde yerine getirmemesi anlamına gelir.
İslam âlimlerine göre gecikme:
Mazeretsiz ise mekruhtur,
Uzun süre devam ederse günaha sebep olabilir,
Sorumluluğu ortadan kaldırmaz,
Adak borcu kişinin üzerinde durmaya devam eder.
Bu sebeple adak, bir borç gibi görülmeli ve geciktirilmeden ifa edilmelidir.
Adak Ne Zaman Yerine Getirilir?
1. Şartsız Adak (Mutlak Adak)
"Kurban keseceğim", "Oruç tutacağım" gibi ifadeler, şart olmaksızın adanan adaklardır.
Bu adaklar en kısa zamanda yerine getirilmelidir.
Şartsız adakta geciktirmek uygun değildir çünkü adak hemen vacip olur.
2. Şartlı Adak
"Şu işim olursa kurban keseceğim" gibi adaklarda ise adak, şart gerçekleşince hemen vacip olur.
Şart gerçekleştiği halde adağı geciktirmek:
Vacip ibadeti ertelemek anlamına gelir
Dinî açıdan sorumluluk doğurur
Mazeretsiz geciktirilirse mekruh, uzun süre ertelenirse günah olabilir

Tembellik Yüzünden Adağı Ertelemek Dinen Günah mıdır?
Diyanet ve fıkıh kaynaklarına göre tembellik mazeret değildir.
Tembellik nedeniyle adak geciktirmek:
Allah'a verilen sözü hafife almak anlamına gelir
Sorumluluğu artırır
Uzun süre ertelenirse günaha sebep olur
Bu yüzden âlimler, adağın en kısa sürede yerine getirilmesini tavsiye eder.
Adağın Geciktirilmesinin Dinen Sonuçları
1. Adağın Borcu Düşmez
Ne kadar zaman geçerse geçsin, adak borcu kişinin üzerinden kalkmaz.
Adağı ancak yerine getirmek düşürür.
2. Kefaret Gerektirmez
Adağın geciktirilmesi için kefaret yoktur.
Tek çare: Adağı bizzat yerine getirmek.
3. Unutmak Günah Değildir, Ertelemek Günah Olabilir
Adağı unutmak günah sayılmaz.
Fakat kişi hatırladığı halde tembellik ederek yerine getirmezse sorumlu olur.
4. Ölmeden Önce Yapılamazsa Vasiyet Edilmelidir
Kişi adağını yapamadan ölürse, malının üçte birinden karşılanmak üzere vasiyet edilmesi gerekir.
Adağını Geciktiren Kişi Ne Yapmalı?
Derhâl yerine getirmelidir.
Birkaç gün, birkaç ay veya yıllar geçmiş olsa bile adak borcu devam eder.
Kurban adadığıysa uygun bir hayvan kesilip dağıtılmalıdır.
Adak orucu ise tutulmalıdır.
Adak sadakası varsa niyet edilerek verilmelidir.
Önemli olan niyetin temiz olması ve adakta verilen sözün yerine getirilmesidir.
Adakları Geciktirmemek Neden Önemlidir?
Allah'a verilen söze sadakat göstermek için
Kalpte gevşeklik ve ibadetten soğuma oluşmaması için
Manevi sorumluluk taşımamak için
Ölüm gelmeden önce borçtan kurtulmak için
Adak, ciddiye alınması gereken bir ibadettir. Bu nedenle geciktirmeden yapılması en doğru olandır.