Muallak Adak ile Mutlak Adak Arasındaki Fark

Muallak adak, mutlak adaktan bazı yönleriyle ayrılır:

Muallak adak: Bir şart veya olayın gerçekleşmesine bağlıdır.

Mutlak adak: Şartsız ve karşılıksız olarak yapılır.

Her iki adak da dinen geçerli olmakla birlikte, muallak adakta sorumluluk şartın gerçekleşmesiyle başlar.

Muallak Adak Dinen Geçerli midir?

Evet, muallak adak dinen geçerlidir. Şart gerçekleştiği anda adak, adak sahibinin zimmetine borç olur ve yerine getirilmesi vacip kabul edilir. İslam âlimlerinin çoğunluğu bu konuda ittifak halindedir.

Ancak adanan şeyin:

Helal

Meşru

Yapılması mümkün

olması gerekir. Aksi takdirde adak geçersiz sayılır.

Muallak Adak Ne Zaman Yerine Getirilir?

Muallak adak, şart gerçekleştiği anda yerine getirilmelidir. Gereksiz yere geciktirilmesi dinen hoş karşılanmaz. Özellikle imkân olduğu halde adak ifasının ertelenmesi, dini sorumluluk doğurur.

Muallak Adak Çeşitleri

Muallak adak, farklı ibadetlerle yapılabilir:

Kurban kesme

Oruç tutma

Sadaka verme

Fakirlere yemek yedirme

Namaz kılma

Ancak farz olan bir ibadeti adamak (örneğin beş vakit namaz) geçerli bir adak sayılmaz; çünkü bu ibadet zaten zorunludur.

Muallak Adakta Yapılan Yaygın Hatalar

Muallak adak konusunda sık yapılan yanlışlar şunlardır:

Şart gerçekleştiği halde adağı yerine getirmemek

Günah veya haram bir fiili adamak

Adakla Allah'ı zorlayıcı bir dil kullanmak

Adak ibadetini bir ticaret gibi görmek

İslam'da adak, Allah ile kul arasında bir söz niteliği taşır ve ciddiyetle ele alınmalıdır.

Muallak Adak Kurbanının Eti Kimlere Verilir?

Muallak adak kurbanı kesildiğinde:

Adak sahibi

Adak sahibinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler

bu etten yiyemez. Kurban eti, fakirlere ve ihtiyaç sahiplerine dağıtılmalıdır. Bu hüküm, adak kurbanlarının genel fıkhî kuralıdır.

Muallak Adak Caiz midir?

Muallak adak caiz olmakla birlikte, bazı İslam âlimleri bu tür adakları mekruh olarak değerlendirmiştir. Bunun sebebi, ibadetin bir şart veya beklentiye bağlanmasıdır. Bu nedenle, İslam'da daha faziletli olan, ibadetlerin karşılıksız ve samimi bir niyetle yapılmasıdır.

Sonuç

Muallak (şarta bağlı) adak, İslam'da geçerli ve bağlayıcı bir adak türüdür. Şart gerçekleştiğinde yerine getirilmesi vaciptir. Ancak adak adarken bilinçli olunmalı, ibadetin Allah rızası için yapıldığı unutulmamalıdır. Adak, bir pazarlık değil; kulluğun bir ifadesidir.